Trong lĩnh vực xây dựng, một công trình bền vững và an toàn không thể thiếu hệ thống kết cấu chịu lực hiệu quả. Trong đó, dầm sàn là một trong những bộ phận giữ vai trò cực kỳ quan trọng. Vậy dầm sàn là gì? Cấu tạo của nó gồm những thành phần nào và vai trò của nó trong kết cấu công trình ra sao? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ và toàn diện về khái niệm này.
I. Dầm sàn là gì?
Dầm sàn là gì là câu hỏi phổ biến khi bắt đầu tìm hiểu về kết cấu công trình. Dầm sàn là một bộ phận chịu lực trong kết cấu bê tông cốt thép, thép hoặc gỗ, có chức năng nâng đỡ sàn và truyền tải trọng từ sàn xuống cột hoặc tường chịu lực.
Dầm sàn có thể nằm ngang hoặc hơi nghiêng, thường được bố trí song song và gắn kết với bản sàn. Khi chịu tải, dầm sàn truyền toàn bộ trọng lượng từ sàn, tường, mái và các tải trọng động khác xuống hệ thống cột và móng.
Đặc điểm của dầm sàn:
- Là cấu kiện chịu uốn chính.
- Chịu tác động bởi tải trọng đứng và mô men uốn.
- Có thể là dầm chính hoặc dầm phụ, tùy thuộc vào kết cấu công trình.
II. Phân loại dầm sàn trong xây dựng
Sau khi hiểu dầm sàn là gì, cần phân biệt các loại dầm sàn thường gặp:
1. Phân loại theo vật liệu
- Dầm sàn bê tông cốt thép: Phổ biến trong các công trình dân dụng và công nghiệp.
- Dầm sàn thép: Dùng cho nhà công nghiệp, nhà thép tiền chế.
- Dầm sàn gỗ: Áp dụng trong nhà ở truyền thống, biệt thự cổ.
2. Phân loại theo chức năng
- Dầm chính: Dầm chịu lực chính, truyền tải trọng lớn về cột.
- Dầm phụ: Dầm phân bổ tải trọng về dầm chính.
3. Phân loại theo hình dáng mặt cắt
- Dầm chữ I, chữ T, chữ L.
- Dầm tiết diện vuông, chữ nhật.
III. Cấu tạo chi tiết của dầm sàn
Cấu tạo của dầm sàn đóng vai trò quyết định đến khả năng chịu lực và tính ổn định của công trình. Vậy dầm sàn là gì khi xét về cấu tạo?
Bê tông: Bê tông là thành phần chính, được đổ tại chỗ hoặc lắp ghép sẵn. Cường độ bê tông được lựa chọn tùy theo tải trọng yêu cầu, thường sử dụng từ mác 250 – 400.
Cốt thép
Cốt thép chịu kéo là thành phần không thể thiếu, gồm:
- Thép chủ chịu lực: Đặt ở đáy dầm.
- Thép cấu tạo: Đặt ở phía trên.
- Thép đai: Giữ cốt thép chính, chống cắt.
Gối đỡ: Dầm sàn được đặt lên các gối đỡ là cột hoặc tường, có lớp vữa đệm hoặc bản mã để phân bố tải đều.
Lớp bảo vệ: Lớp bê tông bảo vệ cốt thép giúp chống ăn mòn, chống cháy, thường dày 2–3 cm.
IV. Vai trò của dầm sàn trong kết cấu công trình
Hiểu rõ dầm sàn là gì sẽ giúp bạn đánh giá đúng vai trò của nó trong toàn bộ công trình:
Chịu lực chính: Dầm sàn là bộ phận chịu mô men uốn lớn từ trọng lượng sàn, tường và tải trọng động.
Phân phối tải trọng: Dầm sàn giúp phân phối tải trọng đều cho cột và móng, tránh hiện tượng tập trung lực.
Giữ ổn định cho kết cấu sàn: Kết nối giữa dầm – sàn – cột tạo thành hệ khung ổn định, chống biến dạng kết cấu.
Tạo mặt bằng thi công: Dầm sàn là điểm tựa để thi công sàn tầng tiếp theo, hệ thống cơ điện (MEP), vách ngăn.
V. Tiêu chuẩn thiết kế dầm sàn hiện hành
Các công trình tại Việt Nam thường áp dụng các tiêu chuẩn kỹ thuật sau trong thiết kế và thi công dầm sàn:
- TCVN 5574:2018 – Thiết kế kết cấu bê tông cốt thép.
- TCVN 2737:2021 – Tải trọng và tổ hợp tải trọng.
- TCVN 9340:2012 – Kết cấu thép – thiết kế, thi công và nghiệm thu.
- Eurocode 2 (áp dụng cho công trình có yếu tố quốc tế hoặc vốn FDI).
VI. Ứng dụng của dầm sàn trong các loại công trình
Dầm sàn là gì sẽ không còn là câu hỏi khi nhìn vào ứng dụng thực tế:
- Nhà dân dụng: Tạo khung dầm – sàn – cột tầng lầu.
- Nhà xưởng: Dầm chịu tải máy móc, sàn chịu rung.
- Cao ốc, chung cư: Tích hợp dầm chìm, sàn dự ứng lực để tiết kiệm chiều cao.
- Cầu, đường: Dầm chủ cầu, dầm ngang chịu lực kết nối các nhịp cầu.
VII. BDCONS – Đơn vị thi công kết cấu dầm sàn uy tín
Nếu bạn đang tìm một đơn vị thiết kế và thi công dầm sàn chất lượng – đúng kỹ thuật – báo giá rõ ràng, BDCONS là lựa chọn đáng tin cậy.
Chúng tôi cung cấp:
- Tư vấn giải pháp kết cấu tối ưu.
- Thiết kế dầm sàn tiết kiệm vật liệu.
- Thi công đúng tiến độ, nghiệm thu đầy đủ.
- Bảo hành kết cấu lên đến 5 năm.
VIII. Kết luận
Qua bài viết trên, chắc hẳn bạn đã hiểu rõ dầm sàn là gì và tầm quan trọng của nó trong kết cấu công trình. Dầm sàn không chỉ là một cấu kiện chịu lực, mà còn đóng vai trò quyết định đến sự ổn định, độ bền và khả năng vận hành của toàn bộ công trình.
Đừng xem nhẹ giai đoạn thiết kế và thi công dầm sàn – hãy lựa chọn đơn vị uy tín như BDCONS để đảm bảo mọi công trình vững chắc ngay từ nền móng!
